Rozbłysk klasy X1.5 (03.07.2021)

W końcu musiał nadejść ten moment. W sobotę 3 lipca o godz. 16:29 CEST doszło do pierwszego po 4-letniej przerwie rozbłysku najsilniejszej klasy X, dokładnie klasy X1.5. To pierwszy rozbłysk najwyższej energii w 25. cyklu aktywności słonecznej (zatem jednocześnie najsilniejszy w obecnym, młodym jeszcze cyklu), który powstał w grupie plam 2838 będącej obszarem aktywnym gwałtownie formującym się od kilkunastu godzin tuż przy północno-zachodniej krawędzi tarczy słonecznej. Tak silne zjawisko obserwujemy zatem na dosłownie ostatni moment przed skryciem się tej grupy na niewidoczną z perspektywy Ziemi półkulę Dziennej Gwiazdy.

Z tego też powodu aktywność tej grupy plam w najbliższych 2 tygodniach będzie bez znaczenia dla aktywności geomagnetycznej i dzisiejszy rozbłysk z racji na ulokowanie grupy tuż przy krawędzi także pozostanie bez wpływu na aktywność zorzową. Jego wpływ ograniczył się jedynie do wywołania silnego blockoutu poziomu R3 na osłonecznionej części Ziemi przez około godzinę od rozbłysku - był to głównie Atlantyk, zachodnia i centralna Europa, północno-zachodnia Afryka oraz wschodnie regiony obu Ameryk.

Maksimum emisji rentgenowskiej: 03.07 16:29 CEST (X1.5)
Emisja radiowa: typ II (357 km/sek.)
Blackout radiowy: poziom R3
Koronalny wyrzut masy (CME): tak

Wstępne dane z koronografów wskazują na zaistnienie koronalnego wyrzutu masy (CME), jednak z uwagi na fakt, że w momencie rozbłysku grupa 2838 przebywała tuż przy krawędzi, istnieje niemal pewność, że CME zostało uwolnione całkowicie na zachód od linii Słońce-Ziemia i nie wpłynie na wzburzenie pogody kosmicznej. Mimo to powstanie tego rozbłysku może cieszyć pasjonatów tematu, gdyż pokazuje, że na obecnym etapie rozwijającego się 25. cyklu aktywności słonecznej nasza Dzienna Gwiazda jest już w stanie generować rozbłyski najbardziej energetycznej klasy. Coraz wyraźniej zatem pomału idziemy w dobrym kierunku - to istotne przełamanie ciszy. Ostatni do tej pory rozbłysk klasy X obserwowany po widocznej z perspektywy Ziemi stronie Słońca (X8.2) miał miejsce 10 września 2017 roku.

Oprócz rozbłysku klasy X1.5 ta sama grupa plam wyprodukowała dzisiaj także dwa umiarkowanie silne rozbłyski klasy M - pierwszy klasy M2.7 o 09:17 CEST oraz klasy M1.0 o 19:03 CEST. Trzy istotne zjawiska w tym jedno najwyższej energii w jednej grupie plam jednego dnia świadczą, że rozwój aktywności tego obszaru może być w najbliższych dniach bardzo silny - szkoda, że powstał on dopiero wczoraj tuż przed zejściem za zachodnią krawędź tarczy. Pozostaje trzymać kciuki, że przetrwa dwutygodniową wędrówkę po niewidocznej z perspektywy Ziemi stronie Słońca i pozostanie aktywnym wraz z ponownym wstąpieniem na tarczę w drugiej połowie lipca.

Oprócz zachodzącego obszaru 2838, który istnieje dopiero od wczoraj, na tarczy mamy też trzy inne grupy plam: 2835, 2836 i 2837, a dzisiejsza liczba Wolfa wynosząca 72 jest jedną z najwyższych dotąd w tym cyklu. Obszar 2835 posiada zdolność emitowania umiarkowanie silnych rozbłysków klasy M, lecz jest w fazie zaniku.

Autorski komentarz do bieżącej aktywności słonecznej - podstrona Solar Update
Warunki aktywności słonecznej i geomagnetycznej na żywo z objaśnieniami nt. interpretacji danych - podstrona Pogoda kosmiczna

  f    t   Bądź na bieżąco z tekstami, zjawiskami astronomicznymi, alarmami zorzowymi i wszystkim co ważne dla amatora astronomii - dołącz do stałych czytelników bloga na Facebooku, obserwuj blog na Twitterze bądź zapisz się do subskrybentów kwartalnego Newslettera.