Sojuz TMA-22: Tydzień do startu

Od dzisiaj pozostaje nam dokładnie ostatni tydzień oczekiwania na start rosyjskiego statku Sojuz TMA-22, z kosmodromu Baikonur w Kazachstanie.

Wydarzenie to skupi prawdopodobnie jedną z liczniejszych widowni w tej kategorii startów, a to z wielu względów. Poza faktem, iż będzie to ostatni start statku typu TMA, głównym powodem zwiększenia zainteresowania tym lotem będzie z pewnością większa niż zwykle przy startach Sojuzów dawka emocji, nie tylko z resztą dla widzów.

Nie tak dawno przecież, bo 24 sierpnia bieżącego roku doszło do niepowodzenia startu rakiety Sojuz-U, która na orbitę miała wynieść bezzałogowy statek transportowy Progress 44P z zaopatrzeniem dla astronautów przebywających na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. Przez 325 sekund, wznoszenie przebiegało poprawnie, jednak tuż po zapłonie trzeciego stopnia rakiety, przestał on pracować, skutkiem czego pojazd nie nabrał niezbędnej prędkości do osiągnięcia orbity okołoziemskiej, a rakieta Sojuz wraz ze statkiem Progress 44P weszła powtórnie w ziemską atmosferę i w znacznej części uległa zniszczeniu. Z powodu tego incydentu astronauci ISS nie otrzymali nowego ładunku, a zdarzenie to rzuciło w pewnym sensie cień na przyszłe starty rosyjskich rakiet. Konstrukcje, w których pokładano największe nadzieje po wycofaniu z eksploatacji amerykańskich promów kosmicznych - zawiodły na samym początku. Na szczęście ilość zapasów na ISS nie wymusiła opuszczenia stacji przez astronautów, a taką opcję również rozważano po nieudanym starcie Sojuza.

W poprzednią niedzielę, 30 października przeprowadzono pierwszy po wspomnianym incydencie start rakiety Sojuz-U ze statkiem transportowym Progress 45P. Tym razem obyło się bez problemów, a Progress poprawnie wszedł na orbitę. We wtorek, 2 listopada o godz. 12:41 czasu polskiego nastąpiło dokowanie statku do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, astronauci otrzymali od dawna oczekiwany ładunek, a to oznacza że najgorszy możliwy scenariusz związany z opuszczeniem pokładu stacji przez załogę, nie będzie prawdopodobnie miał odzwierciedlenia w rzeczywistości. Powodzenie startu rakiety Sojuz-U ze statkiem Progress 45P może oznaczać przerwanie chwilowego kryzysu w rodzinie rosyjskich rakiet tego typu.

Choć trójkę astronautów w statku TMA-22 wyniesie rakieta Sojuz-FG, Rosyjska Agencja Kosmiczna zadecydowała, że przed pierwszym lotem załogowym Sojuza-FG, nastąpi opisany wyżej testowy lot Sojuza-U z Progressem 45P. Lot ten przebiegł poprawnie, Progress 45P prawidłowo przycumował do ISS, więc najprawdopodobniej nie dojdzie do kolejnych opóźnień startu załogowego TMA-22. Warto w tym miejscu odnotować, że pierwotnym dniem startu załogi Sojuza TMA-22 miał być 30 września 2011 roku. Zanim nadszedł ten dzień, start przyspieszono do 22 września, jednak po problemie rakiety Sojuz-U jaki wystąpił 24 sierpnia, loty rosyjskich Sojuzów zawieszono do czasu wyjaśnienia przyczyny awarii podczas wspomnianego felernego startu. Planowana misja statku Sojuz TMA-22 będzie pierwszym lotem po zamknięciu Programu Lotów Promów Kosmicznych, podczas którego na orbitę wokółziemską ponownie poleci człowiek.

Logo misji Sojuz TMA-22.

Załoga Sojuza TMA-22. Od lewej: Daniel Burbank (USA), Anton Szkaplerow (Rosja) i  Anatolij Iwaniszyn (Rosja).

Od kilku miesięcy załoga TMA-22 kontynuuje przygotowania do lotu. Ostatni ich etap rozpoczął się wraz z przylotem astronautów na kosmodrom Baikonur na przełomie października i listopada. Na pokładzie kapsuły znajdą się płk Anton Nikołajewicz Szkaplerow, ppłk Antonij Aleksiejewicz Iwaniszyn, a także kapitan Straży Przybrzeżnej Stanów Zjednoczonych, Daniel Burbank. Po starcie, przez kolejne dwie doby statek będzie "doganiał" ISS, do której powinien przycumować w środę, 16 listopada o godz. 06:37 czasu polskiego. Po połączeniu ze stacją kosmiczną, Sojuz TMA-22 będzie stanowił jeden z awaryjnych statków ratunkowych, na wypadek nagłej konieczności opuszczenia orbitalnego kompleksu przez astronautów.

Planowo misja TMA-22 powinna potrwać do 16 marca. Jeżeli nie dojdzie już do kolejnych przesunięć daty startu, a wiele przesłanek na to wskazuje - misja trójki nowych rezydentów stacji kosmicznej powinna rozpocząć się w poniedziałek, 14 listopada o godz. 04:14 GMT (05:14 czasu polskiego). Wydarzenie to transmitowane będzie na żywo w telewizji NASA.