Zaćmienie niewielkie, ale zaćmienie!

I po zaćmieniu. Po jednym z najmniejszych częściowych zaćmień Księżyca w XXI  wieku. Pogoda była sprzyjająca, grzechem byłoby tego nie wykorzystać. Temperatura powietrza na poziomie 7 stopni Celsjusza, bezwietrznie, trochę cirrusów i smug kondensacyjnych po licznych przelotach bołingów i innych erbasów.

Ze względu na niewielką fazę zaćmienia w maksimum, jedynym sprzętem jaki mi towarzyszył była małpka Sony. Pierwszy raz obserwując tego typu zjawisko, byłem mobilny. Nie planowałem takiej wersji, ale zabierając ze sobą tylko aparat, chodziłem i spacerowałem po lokalnym osiedlu. A to pięć minut postałem tutaj, za chwilę kawałek dalej, później na jeszcze innym miejscu. A to mijał mnie jakiś owczarek "który nie gryzie" (ale spojrzenie ma podejrzane...), a to ktoś gapił się na mnie myśląc "a ten co tu teraz z aparatem się kręci", a to popatrzyłem sobie na innych mieszkańców czy wykazują jakiekolwiek zainteresowanie tym co dzieje się nad nami.

Mówiąc krótko - było naprawdę nieźle jeśli chodzi o widoczność zjawiska. Teraz i czytelnicy i ja mamy odpowiedź na pytanie, które zadawałem niemal miesiąc temu pisząc kwietniową część "Nieba nad nami". Jak widoczne może być zaćmienie częściowe z fazą maksimum ok. 1,5%? Ano całkiem nieźle jak się okazuje - i to jeszcze przed rozpoczęciem fazy częściowej. A przynajmniej w takich okolicznościach jakie zachodziły 25 kwietnia, czyli w około dwie godziny po zachodzie Słońca, na ciemnym niebie i przynajmniej 10 stopni nad horyzontem. Suma summarum dobrze wyszło, że o tym zaćmieniu też czytelnicy się z "Nieba nad nami" dowiedzieli, bo coś można było jednak zobaczyć.

Gołym okiem tracenie blasku górnej lewej części tarczy Księżyca wg mojej obserwacji dało się dostrzec od 21:26 CEST czyli dokładnie 28 minut przed początkiem fazy częściowej (kontakt U2). Już w tym momencie dało się odczuć zbliżanie się granicy cienia, a że nie jest ona idealną linią a blask czy raczej cień jest na niej rozproszony, to ściemnianie krawędzi można było obserwować już w czasie głębokiej fazy półcieniowej.

Od 21:45 CEST (do U2 -9 minut) było już znacznie widoczne przeważanie blasku południowej części tarczy nad północną. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że nawet przypadkowy przechodzień po spojrzeniu na Księżyc mógł dostrzec, że nie jest to zwyczajna pełnia, że góra jest ciemniejsza od dołu, że coś tam się jednak dzieje. Godz. 22:00 CEST - w 6 minut po rozpoczęciu się głównej fazy częściowej górna krawędź tarczy była już zdecydowanie w ziemskim cieniu. Tutaj wątpliwości być już nie powinno. W lornetce czy teleskopie tym bardziej. Chwilę później, o godz. 22:07 CEST w momencie maksimum, zaćmienie prezentowało się naprawdę dobrze jak na tak małą fazę maksymalną. Chyba możemy to zawdzięczać temu, o czym wspomniałem parę zdań wyżej - granica między cieniem a półcieniem nie stanowi dokładnej linii, cień przechodzi w półcień stopniowo, w rozproszeniu, i dzięki temu można wyraźniej taką niewielką fazę dostrzec. Przez moment można było nawet odnieść wrażenie, że maksimum jest głębsze od 1%, ale choć byłoby to tylko złudzenie, zjawisko było dostrzegalne co najmniej dobrze.

Później, w drugiej połowie zjawiska od 22:08 CEST cień ziemski stopniowo zaczął się zsuwać z górnej części tarczy Księżyca, ale zaćmienie nadal można było dostrzec bez optyki. Mi samemu gołym okiem udało się dostrzegać zjawisko do 22:40 CEST. W tych też okolicach czasowych zakończyłem swoją przechadzkę po okolicy i obserwację kolejnego zaćmienia Księżyca. Tym razem w czasie obserwacji bez astroklamotów, sam byłem w nieustannym ruchu jak nasz zaćmiony satelita.

Czy było warto? Oczywiście, że było. Pogoda sprzyjała, z resztą taki meteorogram ICMu dotyczący zachmurzenia mówi sam za siebie. Patrząc na zdjęcia z Sat24 widzę, że wolnych od zachmurzenia była znaczna większość województw w całej Polsce, ufam więc że wielu z czytelników także odniosło swój sukces przy obserwacji zjawiska. Kolejne zaćmienie Księżyca przeszło do historii, zaćmienie wyjątkowe albowiem jedno z najmniejszych w tym stuleciu a mimo to widoczne gołym okiem, pogoda okazała swe miłosierdzie amatorom nocnego nieba, a my jesteśmy bogatsi o kolejną, wyjątkową obserwację.

Jeżeli również obserwowaliście czy fotografowaliście, zachęcam do podzielenia się wrażeniami w komentarzach. Chyba wielu czytelników w ten czwartkowy wieczór odniosło sukces... :-)

19:30 UT (zoom optyczny 10x).

19:30 UT (zoom cyfrowy 20x).

19:45 UT (zoom optyczny 10x).

19:45 UT (zoom cyfrowy 20x).

20:07 UT (zoom optyczny 10x) - maksimum.

20:07 UT (zoom cyfrowy 20x) - maksimum.

20:18 UT (zoom optyczny 10x).

20:18 UT (zoom cyfrowy 20x).

20:27 UT (zoom optyczny 10x).

20:27 UT (zoom cyfrowy 20x).

20:15 UT (bez powiększenia - zaćmienie również możliwe do zaobserwowania i sfotografowania).